Meclis kurulmuş ve savaş devam ediyorken sürecin planlanması gerekiyordu. Aynı zamanda mecliste herkesin fikrini de almak gerekiyordu. Bunun için bir anket çalışması yapılmış.
TBMM Evrak ve Tahrirat Müdürü Necmettin Sahir Sılan, savaş devam ederken “savaş sonrası Türkiye” üzerine bir anket çalışması yaptırmış. 1921-1923 arasında çalışma devam etmiş.
Ankette tek sorunun sorulduğu bir kağıt her mebusa teslim edilmiş ve cevaplanması istenmiş. Necmettin Sahir Sılan’ın sorusu şudur:
“Kazanılacak olan millî istiklal mücahedemizin feyizdar ve semedar olması neye mütevakıftır?”
Türkçeyi Türkçeye çevirirsek soru şudur:
“Kazanılacak olan millî istiklal cihadımızın aydınlık ve verimli olması neye bağlıdır?”
Mustafa Takî Efendi el yazısıyla şöyle cevaplamıştır:
“Dünyevi, uhrevi, ferdi, ictimai her saadetin ancak istiklâl-i millî ile hasıl olacağını her ferd-i millete öğretmek, iman ettirilmek ile olabilir.”
Mustafa Takî Efendi
Yine Türkçeyi Türkçeye çevirelim:
Dünyada, ahirette, şahısta, toplumda her mutluluğun milli bağımsızlık ile olacağını milletin her şahsına öğretmek, iman ettirmek ile olur.”
Mustafa Takî Efendi